Na wstępie należy zaznaczyć, że w zasadzie każde przedsięwzięcie budowlane, musi zostać przeprowadzone zgodnie z przepisami prawa. Procedury, którymi należy się kierować są wskazane w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r., Prawo budowlane. Zaniechanie tych procedur, czy też ich niedopilnowanie, może spowodować bardzo dotkliwe konsekwencje dla inwestora
ów przedsięwzięcia. Zgodnie z treścią art. 48 ust. 1 i 2 Prawa budowlanego organ nadzoru budowlanego wydaje postanowienie o wstrzymaniu budowy w przypadku obiektu budowlanego lub jego części będącego w budowie albo wybudowanego:

a)     bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo;

b)    bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia.

Jeżeli w wyniku budowy występuje stan zagrożenia życia lub zdrowia ludzi,
w postanowieniu o wstrzymaniu budowy organ nadzoru budowlanego nakazuje bezzwłoczne:

a)     zabezpieczenie obiektu budowlanego lub terenu, na którym prowadzona jest budowa, oraz

b)    usunięcie stanu zagrożenia.

Ustawa Prawo budowlane co prawda nie posiada definicji legalnej pojęcia samowoli budowlanej, niemniej jednak z powyższej normy należy wywnioskować, że samowola budowlana jest to taka sytuacja, w której dochodzi do wybudowania/wzniesienia określonego obiektu budowlanego, lub jedynie jego części bez wymaganej decyzji administracyjnej organu, zgłoszenia, albo wzniesienia budowli pomimo sprzeciwu organu, już po dokonaniu zgłoszenia. Niezwykle istotne jest to, aby przed podjęciem budowy dokładnie zweryfikować,
czy wymagane jest dla danej inwestycji uzyskanie na nią pozwolenia na budowę.
W niektórych przypadkach, wymagane jest jedynie zgłoszenie do Wojewódzkiego bądź Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego.

Prawodawca różnicuje sankcje, z którymi inwestor dokonujący samowoli winien się liczyć. Z reguły poziom sankcjonowania samowoli budowlanej jest uzależniony od wagi danego naruszenia. Oczywistym jest, że im cięższe naruszenie budowlane, tym sankcja za to naruszenie jest dotkliwsza – obecnie jedynie finansowo.

Na mocy nowelizacji z dnia 19 września 2020 r. Prawa budowlanego ustawodawca wprowadził istotne zmiany w obszarze norm karnych. 

Nowelizacja ta, uchyliła w całości art. 90 w/w ustawy, który przewidywał uprzednio odpowiedzialność karną za samowolę budowlaną (odpowiedzialność przestępczą). Przed dokonaniem zmian ustawowych, samowola budowlana stanowiła czyn karalny zagrożony karą grzywny, ograniczenia wolności, bądź pozbawienia wolności do lat dwóch dla każdego, kto wykonuje roboty budowlane w określonych w tym przepisie przypadkach. Należą do nich roboty budowlane wykonywane w przypadkach określonych w art. 48, 49b, art. 50 ust. 1 pkt 1 lub 2. Czyny te były potraktowane najostrzej spośród wszystkich usankcjonowanych karnie
w Prawie budowlanym. Praktyka stosowania prawa wskazywała na pewien problem. Otóż wątpliwości budziło określenie „wykonuje roboty budowlane w przypadkach” określonych
w wymienionych przepisach. Nie ulega wątpliwości, że odpowiedzialności karnej na kanwie tego przepisu podlegał inwestor wykonujący roboty budowlane (nawet wówczas, gdy korzystał z usług innego wykonawcy) w warunkach tzw. samowoli budowlanej. W aktualnym brzmieniu ustawowym, tzw. samowola budowlana nie stanowi już przestępstwa, a jedynie wykroczenie. Treść normy art. 93 Prawa budowlanego (za przewinienia tam wskazane) przewiduje jedynie karę grzywny. Z kolei treść art. 94 w/w ustawy, odsyła wprost do stosowania przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia. Powyższe odesłanie, jednoznacznie wskazuje, że do przestępstwa wskutek samowoli budowlanej nie dochodzi, lecz jedynie
do wykroczenia. Zmiana ta jest niewątpliwie ukłonem w stronę inwestorów dopuszczających się niezgodnego z prawem przeziębnięcia budowlanego.

Aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych zaniechaniem procedury legalizacyjnej, należy zasięgnąć porady profesjonalisty. WNUK KANCELARIA zaprasza
do współpracy w powyższym zakresie. 

Kontakt

Wnuk Kancelaria
Adwokat Monika Wnuk

ul. Wita Stwosza 3 lok. 116, 50-148 Wrocław
tel. / fax: +48 71 765 76 65
e-mail: sekretariat@wnukkancelaria.pl

Sprawy pilne / zatrzymania: +48 606 804 463

Formularz

    * pola wymagane

    Dbamy o Twoją prywatność. Administratorem danych osobowych podanych w formularzu jest Monika Wnuk prowadząca działalność gospodarczą pod firmą: WNUK KANCELARIA Kancelaria Adwokacka Adw. Monika Wnuk, ul. Wita Stwosza 3 lok. 116, 50-148 Wrocław, NIP: 1181882581. Podane dane będą przetwarzane w celu kontaktu zwrotnego. Szczegóły związane z przetwarzaniem danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.